Okres świąteczny kojarzy nam się przede wszystkim z  radosnymi przygotowaniami, czasem spędzony w gronie najbliższych, obdarowywaniem się prezentami. Jest też druga strona medalu: to właśnie w Święta najbardziej odczuwamy brak ukochanych osób, które umarły.
Pustka, jaką zostawia po sobie śmierć bliskiego człowieka, staje się w grudniu jakby bardziej namacalna. Tęsknota, żal po stracie, głęboki smutek mogą się nasilić, sprawiając, że radosne świętowanie będzie czymś trudnym, ponad siły. Dotyczy to zarówno dorosłych jak i dzieci.

Te ostatnie potrzebują w tym trudnym czasie jeszcze więcej wsparcia niż dorośli, ponieważ nie do końca rozumieją, co się stało, jak teraz będzie wyglądać ich życie: zarówno codzienność jak i uroczyste wydarzenia. Jesteśmy dla nich latarnią na wzburzonym morzu pytań i sprzecznych emocji. To wielka odpowiedzialność.

Jak pomóc dziecku w żałobie w Święta?

Oto kilka wskazówek, jak wspierać dzieci w żałobie w okresie świątecznym:

1. Rozmawiajcie o zmarłej osobie. Możecie zasiąść całą rodziną i opowiedzieć swoje wspomnienia, przejrzeć album ze zdjęciami, przytoczyć rodzinne anegdoty, powspominać Święta, kiedy bliska osoba jeszcze żyła.
2. Podzielcie między siebie świąteczne obowiązki, które do tej pory wykonywał zmarły członek rodziny. Możecie zwołać rodzinną naradę, na której oczywiście nie zabraknie dziecka, i wspólnie ustalić, jak teraz będą wyglądać przygotowania i obchody Świąt. Jeśli przykładowo do tej pory to babcia piekła pierniki i teraz jej zabrakło, możecie zaproponować dziecku, że upieczecie je razem z nim. Uszanujcie jego decyzję, niezależnie czy będzie na tak czy na nie.
3. Przygotujcie z dzieckiem prezent dla zmarłej osoby i wspólnie zanieście go na cmentarz. To może być świąteczna wiązanka, ozdoba, bukiecik – coś, co dziecko może wykonać samo z waszą pomocą. Wizyta na cmentarzu to również piękna okazja do szczerej, spokojnej rozmowy na temat przemijania i śmierci. Warto zachęcać dziecko do zadawania pytań i odpowiadać na nie szczerze, prostym językiem.
4. Pozwólcie sobie na wszystkie emocje, także na smutek, żal i tęsknotę. Nie ukrywajcie tych uczuć przed dzieckiem. Dzięki temu ono także nie będzie wstydzić się własnych emocji i nie poczuje się gorsze, dziwne, inne ze swoją żałobą, widząc, że pozostali również jej doświadczają.
5. Zadbajcie o siebie. Pamiętajcie, że macie prawo do szukania pomocy, wsparcia po stracie bliskiej osoby. Dla Was to także trudny czas. Nie bójcie się o tym mówić. Możecie wymyślić swój własny świąteczny rytuał na pamiątkę zmarłej osoby, np. upiec jej ulubione ciasto, czy zaśpiewać ukochaną kolędę.

Święta to magiczny, a jednocześnie wymagający czas. Zwłaszcza po śmierci kogoś bliskiego. Życzę nam wszystkim ukojenia w sercu i spokoju ducha.

„Nieobecnych ta obecność
Plącze się jak ciepły szalik
Jest tak czuła, kiedy pachną
Pomarańcze z goździkami

(„Kołysanka dla nieobecnych” – Aleksandra Dybowska – Kołysenne)

Przeczytaj także „Jak wspierać dziecko w żałobie?”